Salim BAYSAL


KONUT ALMANIN ZAMANI MI?

Gayrimenkul Yatırım Uzmanı


Barınma insanlığın var olduğu günden beri, beslenmeden sonraki 2. Önceliğini sürdürmektedir. Geçen zaman içinde barınmanın fiziksel şekli değişse de öncelik sırası değişmemiştir. Modern toplumlarda çekirdek aile yapısının ön plana çıkması yada bireysel yaşamın çoğalması sebebiyle günümüzde de barınma ihtiyacı artarak devam etmektedir. Günümüzde ailelerin konut satın alma başlama yaşı gerek banka kredileri gereke mortgage sistemi destekleri ile 30 lu yaşlara kadar çekilmiştir. 2019-2021 yılları arasında küresel boyutta yaşanan pandemi nedeniyle hem emtia hem gayrimenkul fiyatlarında gözle görülür artışlar yaşanmıştır. İşçilik maliyetlerinin artması da bu artışlarda etkili olmuştur. 

Günümüzde ise 2021 yılı sonunda ülkemizde piyasalarda yaşanan dalgalanmalar sebebiyle insanların alım gücü düşmüş, gayrimenkul fiyatlarında ise gözle görülür yükselmeler kaydedilmiştir. Azalan alım gücü ile birlikte konut piyasası 2022 yılını daralarak ta olsa kapatmıştır. Daralan piyasalara nefes aldırmak amacıyla hükümet tarafından çeşitli kredi kampanyaları başlatılacaktır. Kampanyanın amacı ekonomiyi ayakta tutan orta gelir grubunu konut sahibi yapmak, biriken konut stokunu azaltmak ve ekonominin çarklarına ivme kazandırmaktır. Basına açıklanan kadarıyla cazip faiz oranı olarak görülen kampanyada göz ardı edilen bazı hususlar bulunmaktadır. İlk defa konut sahibi alacaklar için müteahhitten alma koşulu getirilirken, müteahhitlerin konut satış fiyatlarını gerçek satış değerinin altında gösterme gayretleri yatmaktadır. Böylece fazla vergi yükünden kurtulmaya çalışmaktadırlar. Olaya tek taraflı bakıldığında suçlu gibi gözüken müteahhit kesimininse kendilerince bazı çözüm bekleyen sorunları vardır. Konut inşa ederken önemli bir gider kalemi olan işçilik ücretlerini büyük bir oranı elden ödenmekte ve kayıt altına alınamamaktadır. Kayıt altına alınamayan giderler, muhasebeleştirilemediğinden, şirket karı olarak gözükmektedir. Buda müteahhitlerin konut değerinin neden düşük gösterme gayretinde olduklarını göstermektedir. Bundan dolayı tüketicilerin çekebilecekleri kredi oranı düşük tutulmakta, buda konut satış hızının düşmesine neden olmaktadır.  Hükümetin konu ile ilgili yasal çözüm üretmesi gerekmektedir. 

2023 yılı Ocak ayında asgari ücrete %54 oranında ciddi bir artış yapılmıştır. Asgari ücretle çalışanların bir çoğunun imalat sanayiinde çalışması ve işçilik maliyetlerinin artması neticesinde, inşaat malzemelerinin de maliyeti kademeli olarak artacak, buda aşamalı olarak konut fiyatlarına yansıyacaktır. Ülkedeki mevcut ekonomik görünümün güven vermemesi de fiyat artışları üzerinde etki etmektedir. Reel enflasyonun yüksek olduğu dönemde, paradan para kazanma yerine emtia ya yatırım yapılması her zaman kazançlı olmuştur, geçmişte de bu durum böyle olmuştur.

Özetleyecek olursak, ekonomiyi ayakta tutan  orta gelirliler için düzenlenecek kampanyanın eksik tarafları olsa da konut almanın tam zamanı olup, gelen fırsatın kaçırılmaması gereklidir. 2 yıl önce kredi ile konut sahibi olanlar bugün kira öder gibi cüzi taksitlerle kredi borçlarını öder hale gelmişlerdir. Bu gelecekte de böyle olacaktır. Gayrimenkul yatırımı dünyada güvenli liman olarak görülmektedir. Bazı zamanlar vardır ki dönüm noktasıdır. Konut için dönüm noktası 2023 Ocak ayıdır. Herkesin bir konutu olması dileklerimizle…